{ "title": "Ayak Anatomisi", "image": "https://www.anatomi.gen.tr/images/ayak-anatomisi(1).jpg", "date": "19.01.2024 07:46:37", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Ayak anatomisi, dışarıdan basit gibi görünse de aslında karmaşık bir yapıdadır. Ayak bileği, ayak tarağı ve ayak parmakları ayağın yapısını oluşturan bölümlerdir. Ayak bileği birbirinin üzerine binen iki eklemden oluşur. Bu eklemin ilki tibianın dış ve içten meydan getirdiği, fibulanın dışarıdan yaptığı yatakla, talusun yuvarlak tavanında kalır. Üst tarafında bacaktaki iki kemik, alt tarafında ayak bileği kemiklerinin üstündeki eklemdir. Görevi ayak bileğinin aşağı ve yukarı hareketini sağlamaktır. İkinci eklem ise kalkaneus denilen topuk kemiği ile talus kemiğinin arasındaki subtalar eklemdir. Bunun diğeri gibi rahat bir hareket olanağı yoktur. Daha kısıtlı hareketlerde bulunur. Ayağın yanlara doğru hareketinde etkili olur. Ayak kemiklerinin yüzeyi eklem kıkırdağı ile kaplı olup, bileği sabitleyen, burkulmadan koruyan bağlarda bulunur. Dış bağlar ayağın içe hareketine engel olur. İçteki bağlarda ayağın dış tarafa hareket etmesine engel olur.

Ayaktaki yapılar

Kemikler ve eklemler: Ayak yapısındaki kemikler bilek, tarak ve parmak kemiklerinden oluşur. Eklemlerde talusla başlar. Yak bileğini tibia ve fibula oluşturur. Arkada kalan ayak topuğu yani talusla kalkaneus ise subtalar eklemle birleşir. Yana doğru hareketi subtalar eklem sağlarken, ayak bileği eklemleri de aşağıya ve yukarıya hareketi sağlamaktadır. Ayak bileğinin aşağısında tarsak kemikler denilen 5 adet uzun kemik bulunur. Bunlar grup halinde hareket eder. Aralarındaki eklemler temasta yüzeyle beraber direnç oluşturur. Tarsal kemiklerin uç tarafında yürümeye destek olan falankslardan meydana gelen parmak eklemleri vardır. Tarsal kemiklerin parmaklara olan bağlantısını metatarsofalangeal eklem sağlar. Baş parmağa ait olan metatarsofalangeal eklem bunların en önemlileridir. Ayak kemiklerini oluşturan yapılar ise;

Ayak bileği kemikleri: bu kemikler topuk kemiği, âşık kemiği, zar kemik, sandal kemik ile 3 adet konik kemikten oluşan 7 kemiği içerir.

Ayak tarak kemikleri: Ayak tabanı ve ayak sırtını 5 adet uzun kemik meydana getirir. İlk metatarsal kemik diğerlerinden daha uzun yapıdadır. Yerden kalkış sırasında ağırlık taşıyan kemik budur.

Ayak parmak kemikleri: yak parmaklarını meydana getiren kemiklerdir. Ayak baş parmağında 2 kemik bulunurken, diğerlerinde 3 kemik olur. Kemiklerin aralarında eklemler olur.

Kaslar: Ayak hareketlerinin çoğunu bacağın altındaki kaslar ile ligamentler sağlamaktadır. Kaslar kasılınca ayak koşmaya, durmaya ve atlama gibi hareketleri yapmaya başlar. Kemikler arasındaki küçük yapıdaki kaslarda ayak tabanını döşer. Kaslar ayak sırtı kasları ve ayak tabanı kasları olarak sınıflandırılır. Ayak sırtı kasları parmakları gererken, ayak tabanı kasları parmakları yaklaştırma ve uzaklaştırma görevini üstlenir.

Damarlar: Ayak sırtındaki temel arter anterior tibial, aynı ismi alan sinirle ilerler. Bu damardaki nabız atışını elinizle fark edebilirsiniz.

Sinirler: Ayak bileğindeki iç çıkıntıdan giren tibialis posterior aynı ismi almış olan damarla birlikte yol alır. Görevi ayak tabanı ile parmakların duyusunu sağlamaktır. Diğer küçük sinirlerde duyu ve motor işlevini üstlenir.
" } ] }