{ "title": "Diş Anatomisi ve Fizyolojisi", "image": "https://www.anatomi.gen.tr/images/dis-anatomisi(1).jpg", "date": "23.01.2024 06:17:54", "author": "Gülistan Ateş", "article": [ { "article": "
Diş Anatomisi ve Fizyolojisi, Dişler dış taraftan içe doğru; mine, dentin ve pulpa tabakalarından oluşmaktadır. Bir de kök yüzeyi olarak tanımlanan sement tabakası vardır. Bunların her biri farklı oranlarda organik ve inorganik madde ihtiva eder. Mine, dentin ve sement dişin sert bölümlerini oluşturur en iç kısımda bulunan pulpa ise dişin tek yumuşak tabakasıdır.

Diş minesi dişlerin ağız içinde göründüğü kadarını koruyucu bir katmandır. Dişleri, çiğneme esnasında bazı besinlerin fiziksel ve kimyasal etkilerine karşı koruyarak ve iç tabakaların zarar görmesini engeller. Yapı olarak vücudumuzun en sert dokusudur. Yüze 96'sı Calcium tuzlarından oluşur. Sinir hücresi içermediği için ısı, tatlı, ekşi gibi uyaranlara tek başına duyarlı değildir ve şeffaf bir yapıdadır.

Mine çok sert bir yapıdır. Fakat, buna rağmen fiziksel ve kimyasal etkenlerden zarar görebilir. Travma, diş sıkma vya gıcırdatma, sert kabuklu yiyeceklerin dişler ile kırılması, asitli içeceklerin ya da gıdaların tüketilmesi, yaş ilerlemesi gibi nedenler diş minesinde çatlakların oluşmasına, dişlerde kırılmaya ya da dişin aşınıp incelmesine neden olur.

Diş minesinde meydana gelen zararlar derecesine göre sıcak-soğuk hassasiyeti, aşınma çok fazlaise alt ve üst çeneler arasındaki dikey boyut denilen mesafenin azalması sonucu uzun vadede eklem problemleri ve en sık görülen zararların başında kötü ağız hijyeni sonucu oluşan çürüklerdir. Karşılaşılan zarara göre Flour uygulamaları ile mine hassasiyetinin giderilmesi veya dolgu gibi tedaviler uygulanırken diş sıkma ve gıcırdatmaya karşı dişleri korumak için hastaya gece plakları hazırlanır.

Dentin nedir?

Dentin diş minesinin altında bulunan 2. Katmandır. Yapı olarak mineden daha yumuşak, kemikten daha serttir. Dişlere rengini veren tabakadır. İçinde çok sayıda bir uçları pulpayla bağlantılı olan sıvı dolu kanallardan oluşur. Diş minesi ortadan kalktığında pulpa kanalcıklarla dış uyaranlara açık hale gelir ve dişte hassasiyet meydana gelir. Hayat boyu kendini yenileyen ve çürük ya da travma gibi bir etkiyle karşılaştığı zaman kendini koruyabilen canlı bir dokudur. Yaşlandıkça mine incelip dentin kalınlaştığından dolayı yaşlı insanlarda dişler daha sarı olur. Travma ve sürekli irritasyon sonucu dentin kanallarının içinde Calcium Fosfat maddesi birikerek kanallar tıkanabilir. Bu dişin kendini koruma mekanizmasıdır. Ağız hijyenine dikkat edilmemesi sonucu oluşan çürük mineyi geçip dentine ulaştı ise çürük çelik frezler kullanılarak dişler temizlenir ve dolgu yapılır.

Pulpa nedir?

Pulpa, dişin taç ve kök kısmında bulunan dentin ie çevrelenmiş besleyici, duyusal, koruyucu fonksiyonlara sahip, bol damar ve sinir ağı ile sarılmış bağ dokusudur. Çürük veya travma sonucu zarar görebilir. Bu enfeksiyonun derecesine göre sıcak soğuk hassasiyeti, ağrı yapar. Hafif ağrı özellikle soğuk, ağrıyı artırıyor ise diş, kuafaj denilen işlemle kurtarılabilir. Gece uyutmayacak kadar ağrı varsa ve sıcak hassasiyeti sürekli ise kanal tedavisi uygulanır. Yine kronik travmalar sonucu (Diş sıkma, kapanış bozuklukları gibi) pulpa uzun vadede nekroz olabilir ve bunun sonucunda da yine kanal tedavisi yapılarak diş kurtarılır.
" } ] }