Metabolizma atık ürünleri olan üre, ürik asit, kreatinin, ilaç ve toksinlerin vücuttan atılımını sağlar. Vücudun sıvı ve elektrolit dengesini sağlar. Vücudun kan basıncı dengesini yapar ve alyuvar yapımını ayarlar.

Böbrekler yapım ve yıkım sonucunda oluşan bazı atık maddeleri özellikle de protein yapımı ve protein yıkımı sonucunda oluşan üre ve nükleik asitlerin yapım ve yıkımı sonucunda oluşan ürik asidi ve suyu vücuttan dışarıya atar. Böbreklerin çalışmama durumunda bu atıklar vücuttan atılamayacağı için hastalıklar oluşur. Böbrekler vücut dengesinin sağlanmasında önem taşır. Asit ve baz dengesinin sağlanması, kan sıvısının elektrolit derişimlerinin düzenlenmesi, kan basıncının ayarlanması, kan hacminin düzenlenmesi önemli işlevleri arasındadır.

Böbrekler bu görevlerini diğer bazı organlar ile (Kalp, iç salgı bezleri, karaciğer gibi) birlikte gerçekleştirir. Böbrekler kandaki pH, proton, bikarbonatın derişimini ayarlayarak küçük bir aralıkta tutar ve bu işi akciğer ile eş güdümlü olarak gerçekleştirir. Kan sıvısının toplam derişimindeki değişiklikler hipotalamustaki derişim alıcıları tarafından algılanır. Hipotalamusun uzantısı olan hipofiz bezinin arka bölümü sıvısındaki derişimin artmasından dolayı vazopressin salgılar. Bu da böbreklerin toplama kanallarını etkileyerek suyun geri emilimini arttırır ve idrarın daha farklı oluşmasına neden olur. Böbrek hipofiz bezi ile eş güdümlü çalışarak kan sıvısının hacmini dengede tutar. Böbrekler alyuvar yapımını uyaran hormonu salgılar ve etkin durumda olmayan vitamin D'yi etkin hale getirir.

Böbrekler süzülmemiş kanı karın bölgesi aorttan ayrılan sağ ve sol böbrek atar damarları yolu ile alırlar. Böbrekten dönen süzülmüş kan ise sağ ve sol böbrek toplar damarlar yolu ile alt ana toplar damara döner. Böbreğe giden kan kalbin pompaladığı kanın üçte birine ulaşmaktadır.

Böbrekler, karın bölgesinin arka bölümünde yani karın zarının arka bölgesinde yer alırlar. Böbreklerin sağda olanı diyaframın hemen altında ve karaciğerin arkasında, soldaki ise diyaframın altında ve dalağın arkasında bulunur. Böbreklerin ikisinin de üstünde böbrek üstü bezleri bulunur. Sağda bulunan böbrek soldakine göre bulunduğu yerden dolayı 1 - 2 cm daha aşağıda yer alır. Karın zarı arkasında bulunan böbreklerin boyutları 9 ile 13 cm arasında değişir. Genel olarak sol böbrek sağ böbreğe göre biraz daha büyüktür. On ikinci göğüs omuru ile üçüncü bel omurlarının arasında bulunurlar. Böbreklerin üst bölümleri 11 ve 12. Kaburgalar tarafından korunmaktadırlar. Böbrek üstü bezleri ile böbrekler yağ dokusuyla çevrelenir ve buna pararenal yağ denilir. Bu yapıdaki böbrek zarı renal fasiya olarak da bilinir ve bütünüyle sarılmış durumdadır.

1 Yorum Yapılmış "Böbrek Anatomisi"