Diş Anatomisi, Dişler sindirim sisteminin başlangıcıdır. Cansız kemik parçaları gibi görünüyor olsa da aslında tamamen yaşayan bir organdır. Taş gibi görünseler de altta, yumuşak etten-sinirden-damardan bir özleri vardır. Dişler de insanlar gibi, doğar, yaşar ve ölür; fakat uygunsuz ağız hijyeni ve bakım ihmaline bağlı olarak dişlerimizin ömürleri, insan ömründen çok daha kısa sürmektedir.
Bedendeki en sert doku olan diş minesi kadar dayanıklı bir koruma ile kaplı bu yapıların, büyük kısmı yumuşak doku temelli organlardan oluşan insanın kendi hayatı kadar bile ömür sürememe ironisi, dişlerin bir suçu değil, bilakis; tamamen dişlerin sahibi olan bireylerin yanlış alışkanlıklarının bir neticesi ve toplumda bireylerin diş sağlığı kültürlerinin gelişecek biçimde eğitilmemiş olmasından dolayı dişlerinin değerini bilip koruma ve bakımını yapmamasının bir sonucudur.
Diş anatomisi: Diş, anatomik olarak üç ana bölüme ayrılır.
Dişin Taç kısmı: Diş etlerinin üst kısmında görünen beyaz bölümdür. Beyaz kısmın ismi mine tabakasıdır. Mine, insan bedenindeki en sert maddedir. Diğer tüm beden kemiklerinden daha dayanıklıdır. Mine beyaz rengini ve sağlamlığını; hidroksi apatit kristallerini yapı maddesi olarak kullanarak birbirlerine sıkı bağlar oluşturan kolajen fiberlerin organik konfigürasyonundan almaktadır.
Dişin boyun kısmı: Diş ve diş etlerinin birleştiği noktadadır. Diş etinin diş dış yüzeyine değdiği bölgede mine tabakası biterek, diş eti kenarı bölgesinde çene kemiğinin başladığı yerde dişin daha alt kısmındaki bölgelere doğru uzanan sement başlar.
Sement dişin kemik içine giren ve ağız içinde görünen bölümüne göre çok daha uzun olan kök kısmı boyunca çevresini sarar.
Dişin kök kısmı: Çene kemiğinin içerisine implantasyonu sağlayan, diş binasının temelidir. Bir dişin cinsine göre bir ile üç adet kökü bulunabilir. Dişin en alt kısmının ucunda kök ucu açıklığı bulunur. Bu noktadan dişin beslenmesini sağlayan damarlar ve duyularını alan sinirler dişin iç kısmına girer ve diş pulpa kısmı olarak adlandırılan, diş içerisindeki kanal boyunca sırası ile dişin kök, boyun ve taç bölümünü kat ederek en yukarıya kadar içeri merkez kısımda olmak üzere ilerlerler.
Dişte bulunan diğer yapılar
Dentin, diş minesi gibi sert yapılı bir kemiktir lakin dayanıklılığı çok daha az ve rengi de sarıdır. Diş minesinin alt tabakasında bulunur ve dişin içini dolduran ve sağlamlığına katkıda bulunan, diş hacmini oluşturan dokudur. Diş kökünde dentin'in ortasından diş pulpası geçerken, dış kısmınıysa sement katmanı sarar.
Dişin çene kemiğiyle yaptığı eklemin sağlamlığına katkıda bulunan en önemli yapı; diş biçiminde "periodontium" olarak görülen periodontal ligamentlerdir. Sementle çene kemiği arasında çok kuvvetli tutunma sağlayan bu lifler kemiğin içine kadar girerek, dişi sapasağlam bir biçimde kemiğe bağlı tutar. Periodontal ligamentin içine gömüldüğü ve dolayısıyla içinde dişin kendisin taşıyan çene kemiğindeki çukurcuk bölümlerinin özel ismi alveolar kemiktir.
