Solunum sistemi, canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi için gerekli enerjiyi sağlayan bir sistemdir. Bu sistemdeki tüm organlar, büyük bir iş birliği içinde çalışır. Organlardan birinde yaşanan bir fonksiyonel bozukluk, sistemin düzgün bir şekilde çalışamamasına neden olur. Solunum sistemi, dışarıdan alınan oksijenin karbondioksit olarak dışarı atılması şeklinde çalışır. İnsanlarda solunum burunda başlar, yutak ve soluk borusuyla devam eder. Solunuma yardımcı olan birçok organ bulunmaktadır.

Hava ilk olarak burun yolu ile vücuda girer. Burun boşluklarının iç kısmı mukoz bir membran ile kaplıdır. Burun boşluğu, konka adlı üç çıkıntıdan oluşur. Burun mukozası, kan damarları bakımından zengin ve tüylüdür. Burnun uç kısmında yer alan sinir uçları, havada bulunan parçacıklarla uyarılır. Bu sayede koku alma görevini de yerine getirir. Burunda bulunan tüm yapılar, fonksiyonel bir şekilde çalışarak solunum yolu ile alınan havanın içindeki tozları ve mikropları tutar, ayrıca havayı ısıtıp nemlendirir. Böylece solunuma katkıda bulunur.

Ağız ile burun boşluğunu, soluk ve yemek borusunu bağlayan bölüm yutaktır. Burundan vücuda alınan havanın soluk borusuna ulaşmasını sağlar. Ayrıca ağız yolu ile alınan gıdaların yemek borusuna ulaşmasını sağlar.

Solunum sırasında yutaktan gelen havayı soluk borusuna ulaştıran organ gırtlaktır. Kıkırdak yapıda olan gırtlakta ayrıca ses telleri bulunur.

Yutak ve akciğer arasında bulunan soluk borusu, ortalama 12 santimetre uzunluğundadır. Kıkırdak halka şeklindedir ve akciğere havanın ulaşmasını sağlar. Soluk borusunun iç kısmında epitel doku bulunmaktadır. İç kısmı tüylerle kaplı ve nemlidir. Tüyler, solunum sırasında soluk borusuna kaçan toz benzeri maddeleri yakalayarak, öksürük ve balgam yolu ile dışarı atmaya yardımcı olur.

Solunumun gerçekleştiği son yer akciğerdir. Akciğer, göğüs kafesinin iç kısmında yer almaktadır ve solunumun gerçekleşmesi için oldukça önemli bir rolü vardır. Akciğer, vücutta sağ ve sol olmak üzere iki adet bulunur. Soluk borusu akciğere geldiğinde iki bölüme ayrılır. Bu bölümler bronş ve bronşçuk olarak adlandırılır. Bronşçukların iç kısmında şişme özelliği olan hava kesecikleri bulunur. Hava keseciklerinin ucunda ise alveol adlı bölüm yer alır. Buradaki kılcal damarlar, dıştan alınan oksijen ile karbondioksit değişimini gerçekleştirir. Solunan hava içerisinde %21 civarında oksijen, %78 civarında azot ve %1 oranında diğer gazlar bulunur. Vücutta solunan oksijenin yalnızca %5'i kullanılır.

Solunum sistemi, sadece oksijen alımını ve karbondioksit atımını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda ses üretimi ve koku alma gibi fonksiyonlara da katkıda bulunur. Örneğin, gırtlakta bulunan ses telleri, hava akımı sayesinde titreşerek ses üretir. Burun ise koku alma görevini yerine getirir ve bu süreçte havayı filtreler, ısıtır ve nemlendirir.

Özetle, solunum sistemindeki organlar şu şekildedir:

Bu organların her biri, solunumun düzgün ve verimli bir şekilde gerçekleşmesi için kritik öneme sahiptir. Herhangi birinde meydana gelen sorun, genel solunum fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir.